Milaan heeft vele gezichten

De Italiaanse mode- en industriestad Milaan krijgt niet altijd de aandacht die ze verdient. Ze heeft het imago vies en mistig te zijn, een metropool vol hardwerkende mensen en dure auto's. Maar als je haar goed leert kennen, kan ze behoorlijk verbazen. Ze is veelzijdig en openhartig. Je moet alleen even weten waar je moet zijn.

Milaan maakt gewoon een verkeerde start. Veel bezoekers komen - met de trein of de luchthavenshuttle - aan op Centraal Station. En dat is niet het prachtigste plaatje. Wat moeten toeristen wel niet denken van dat enorme  stenen gebouw dat er zo fascistisch uitziet? Met al die zwervers en dat rondhangende gespuis eromheen? Vanbinnen ziet het er wel gelikt uit, met ook hier genoeg winkelgenot. De hekken gaan 's avonds dicht en je kunt niet zomaar het perron meer op. De grote vertrekborden geven aan naar welke gate je moet.

Milaan de hoogte in

Loop je dat station aan de voorkant uit sta je meteen oog in oog met de Pirellitoren. Het 127 meter hoge gebouw, door de Milanezen liefkozend Pirellone genoemd, is inmiddels niet meer de enige wolkenkrabber van Milaan, maar wel de beroemdste. Eind jaren vijftig werd hij, in minder dan vier jaar, uit de grond gestampt, als symbool van de economische boom. De toren werd gebouwd op verzoek van bandengigant Pirelli, die hem als kantoor gebruikte. In 1978 werd het optrekje verkocht aan de regio Lombardije. De regio heeft inmiddels een nieuw pand, het Palazzo Lombardia: een gebouwencomplex met een wolkenkrabber van 161 meter hoog. Op zondag kun je tussen 10 en 18 uur gratis naar de negenendertigste verdieping zoeven voor een uitzicht op de stad. Hopelijk kan dat in 2018 nog steeds. Het uitzicht kan mistig zijn en de Dom ligt ietwat ver, maar je krijgt een goed beeld van de stad.

Op een steenworp afstand staan ook andere architectonische hoogstandjes - met de nadruk op hoog: de Unicredit-toren (231 meter) en het verticale bos, een flatgebouw vol planten en bomen. De Milanese traditie wil dat geen enkel gebouw hoger is dan het gouden Madonnina-beeld op de Dom. Het beeld staat sinds 1774 op de eenzame hoogte van 108 meter, vanwaar ze de stad beschermt tegen allerlei kwaad. Toen de Pirelli-toren daarboven begon uit te stijgen, was er dus een probleem. Maar de Italianen zouden geen Italianen zijn als ze daar geen oplossing voor hadden. Er werd een replica gemaakt voor op de Pirellone. Inmiddels is die natuurlijk verhuisd naar de wolkenkrabber van Unicredit, het hoogste gebouw van Milaan (en heel Italië).

Culturele hoogtepunten

'Voor Europa is Milaan gewoon Italië, maar voor Italië is Milaan Europa,' zegt een vriend van mij. Met al deze geavanceerde architectuur is Milaan is wellicht de modernste stad van Italië. Maar ze heeft ook de mooiste Dom van Italië (de wereld?), een knoert van een kasteel (Castello Sforzesco) en een monumentale begraafplaats waar je u tegen zegt (Cimitero Monumentale). Allemaal hoogtepunten die je verblijf in Milaan aangenaam maken. Juist die veelzijdigheid maakt haar zo fascinerend. Natuurlijk moet je door de modewijk lopen en je vergapen aan de peperdure kledij. Shoppen hoort erbij, maar dat kan ook in de portemonneevriendelijke Corso Vittorio Emanuele II. Uiteraard mag dan ook een wandelingetje door de bijbehorende galleria niet ontbreken.

Maar er is in Milaan ook art nouveau. Een hele wijk vol villa's met geheime schatten: een zwembad midden in de stad, een tuin met flamingo's, rijkversierde gevels en balkonnen. Loop door het Quadrilatero del Silenzio en je weet niet wat je ziet. Er is street art (in de Giardino delle Culture), voetbal (San Siro), gastronomie. Het kan niet op!