Mafiopoli – Sanne de Boer | Boekentip

Sanne begint meteen met een definitie: mafiopoli betekent 'samenleving die door de maffia wordt bestuurd, van het Italiaanse woord mafia en het Oudgriekse polis voor stad. Dat is eigenlijk best een beangstigende omschrijving, want het vaagt elke vorm van veiligheid en democratie weg. Vooral wanneer iets zo onderhuids is als de maffia. Een mafiopoli is dan ook een moeilijk te bestrijden probleem.

Mafiopoli - synopsis

Vlak nadat journaliste Sanne de Boer naar een idyllisch dorp in Zuid-Italië verhuist, wordt er in de buurt een man doodgeschoten. Het slachtoffer blijkt lid van de 'Ndrangheta, de maffia uit Calabrië.
De moord is het begin van een jarenlange zoektocht naar de mysterieuze 'Ndrangheta. Hoe kon er in een sprookjesachtige uithoek van Italië zo'n onstuitbare criminele multinational ontstaan? Wat maakt deze maffia zo ouderwets en provinciaals en tegelijkertijd zo modern en werelds?
In Mafiopoli spreekt Sanne de Boer met dorpsgenoten, ondernemers, openbaar aanklagers en kroongetuigen. Ze schetst een onthullend en huiveringwekkend beeld van een uiterst geraffineerde maffia die ook in Nederland een stevige voet aan de grond heeft gekregen.

'Ndrangheta

Als ik Sanne moet geloven is de 'Ndrangheta de machtigste maffia van Italië. Dat is een verrassend feit, aangezien het bij maffia eigenlijk voornamelijk over Sicilië (Cosa nostra) en Napels (Camorra) gaat. Wat ik weet over deze vormen van georganiseerde misdaad is vooral gebaseerd op wat er in het nieuws, boeken en films voorbijkomt. Voornamelijk afpersing, afrekeningen, zwijgplicht, drugshandel, dat soort dingen. De verhalen van Sanne verbaasden me dan ook van tijd tot tijd. Ze vertelt natuurlijk ook over eerwraak en geweld, maar ook over meisjes die al jong trouwen om banden te smeden tussen families en vervolgens hun huis niet uit mogen van de schoonfamilie. Ik was daar echt van ondersteboven: zoiets zou je anno 2021 in de westerse wereld niet meer verwachten. Maar het zijn nog altijd zaken die als normaal worden beschouwd in een deel van mijn geliefde Italië.

Schokkend vond ik ook om te lezen dat de Rotterdamse haven zo'n grote rol speelt bij voor de 'Ndrangheta-business. Het is bekend dat de 'Ndrangheta gigantische hoeveelheden cocaïne invoert via de haven van Rotterdam. Je kunt zoiets alleen doen waar je vertrouwelingen hebt, of dat nou Nederlanders zijn of mensen van een nadere nationaliteit, schrijft ze. Dat gebeurt dus gewoon bij mij om de hoek, hè. In de haven waar mijn man Andrea af en toe inspecties doet aan boord van de meest uiteenlopende schepen. Ergens kan ik mij niet onttrekken aan het idee dat hij misschien wel langs een container vol 'Ndrangheta-koopwaar is gelopen.

Calabrië

Ik vond het een fijn boek om te lezen, vanwege de verhalende stijl en de manier waarop Sanne de (af en toe beklemmende) sfeer schept. Ze geeft een goed beeld van de verschillende elementen die bij maffia een belangrijke rol spelen: familiebanden, gezichtsverlies, spijtoptanten, werkwijzen. Alles komt aan bod. Af en toe raakte ik verstrikt in de kluwen van namen, clans en episodes. Ik genoot vooral van de persoonlijke noot van Sanne zelf. Je hoort niet vaak dat iemand emigreert naar een Calabrees gehucht met een handjevol mensen. Dat maakte uiteindelijk dit boek wat luchtig, het onderwerp is al heftig genoeg.